Yüksek enflasyondan tasarruflarını müdafaa telaşı ve halka arzlardaki tavan serisinin cazibesi ışığında Borsa İstanbul’a yönelik yurt içi yatırımcı ilgisi katlanarak devam ediyor.
Merkezi Kayıt Kuruluşu datalarına nazaran 10 Ekim prestijiyle pay senedi piyasalarındaki yatırımcı sayısı 7,79 milyon ulaştı, geçen yıl Ekim’de bu sayı yalnızca 2,84 milyon kişiydi. Yatırımcı sayısındaki artışa paralel yurt içi yerleşiklerin finansal varlık dağılımında pay senedinin hissesi da rekor düzeylere ulaştı.
Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği bilgilerine nazaran ise yurt içi yatırımcıların finansal varlık dağılımında pay senedinin hissesi yüzde 14,5 ile yeni tepesinde çıktı. Haziran’da bu oran yüzde 10,78, geçen yıl sonunda ise yüzde 12,7 düzeyinde bulunuyordu.
Haziran sonundan bu yana 4 puan arttı
Seçim belirsizliğinin sona ermesi ve klâsik siyasetlere geçiş adımlarının atılmasıyla birlikte düşen risk primi, Türk pay senedi piyasası için olumlu olarak bedellendiriliyor. Yabancı yatırımcıların da bu sayede son yıllarda çıkış yaptıkları TL varlıklara geri dönmesi hedeflenirken bu devirde pay senedine yurt içi yatırımcı ilgisi de süratle artıyor.
Haziran sonu prestijiyle yurt içi yatırımcıların finansal varlık dağılımında pay senedinin hissesi yüzde 10,78 iken Eylül sonunda bu oran neredeyse 4 puan artışla yüzde 14,5’e yükseldi. Aralık 2022’de finansal varlık dağılımında pay senedinin hissesi yüzde 12,7 düzeyinde bulunuyordu.
Uzmanların verdiği bilgiye nazaran bu artışta en kıymetli etken, ağır halka arz trafiği ve yüksek enflasyon. Haziran sonrasında daha da hızlanan halka arzlar, pay senedi piyasasına ilgiyi artırdı.
TSPB bilgilerine nazaran Haziran sonunda finansal varlıkların 1 trilyon 230 milyar 105 milyon lirası, pay senedinde değerlendirilirken Eylül sonunda bu sayı, 2 trilyon 979 milyar 259 milyon liraya yükseldi. Bu, Haziran sonundan bu yana yüzde 53,88’lik artışa işaret ediyor. Haziran’dan Eylül sonuna tüketici enflasyonundaki artış ise yüzde 25,11 düzeyinde oldu. Finansal varlıklardaki yükseliş enflasyonun da üzerinde gerçekleşti.
Hisse senedindeki tasarruf yüzde 187,7 arttı
Geçen yıl Eylül’e nazaran ise finansal varlıklarda pay senedinin büyüklüğü tam yüzde 187,7’lik bir yükseliş gösterdi. Yıllık tüketici enflasyonu ise birebir periyotta yüzde 61,53 arttı.
Geçen yıl Eylül’e nazaran finansal varlıklar içinde pay senedinin hissesindeki yükseliş 1,78 puan oldu. Öte yandan geçen yıl sonundan bu yana yurt içi yerleşiklerin finansal varlıklarında pay senedinde bulunan ölçü, yüzde 62,3’lük artış gösterdi ki bu yeniden yüzde 49,86 olan 9 aylık tüketici enflasyonunu üzerinde bir artışa işaret etti.
Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği bilgileri, finansal varlıkların dağılımında standart TL mevduat ve kur muhafazalı TL mevduat ayrımı yapmıyor. TSPB bilgilerine nazaran yurt içi yerleşiklerin toplam TL mevduatının finansal varlıklar içindeki hissesi, Eylül 2023 sonu prestijiyle yüzde 36,06’ya yükseldi.
Bu oran Haziran sonunda yüzde 35,31 düzeyinde, geçen yıl sonunda ise yüzde 32,10 düzeyinde bulunuyordu. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu datalarına nazaran Haziran’da yurt içi yerleşiklerin TL mevduatı içinde KKM’nin hissesi, yüzde 41,65 düzeylerinde bulunuyordu. 29 Eylül haftası prestijiyle KKM mevduatlarının toplam TL mevduat içindeki hissesi ise yüzde 41,89 düzeyinde.
Yine TSPB datalarına nazaran Eylül 2023’te kur tesirinden arındırılmamış olarak yurt içi yerleşiklerin finansal varlıkları içinde döviz mevduatının hissesi, geçen yıl Eylül’e nazaran 2,46 puan geriledi ve yüzde 22,41’e indi. Haziran sonuna nazaran ise döviz mevduatının hissesinde düşüş 1,79 puan oldu.
Yabancının varlıklarında pay senedinin hissesi yüzde 66,4
Yurt içi yerleşiklerin toplam finansal varlıkları da Eylül sonunda 21 trilyon 13 milyar 837 milyon liraya yükseldi. Yabancı yatırımcıların Eylül sonu prestijiyle finansal varlıkları 2 trilyon 598 milyar 804 milyon lira oldu.
Bu sayının 1 trilyon 725 milyar 671 milyon lirası ise pay senedi piyasasına park etti. Yabancıların Türkiye’deki finansal varlıklarında pay senedinin hissesi, Eylül prestijiyle yüzde 66,4’e çıktı. Bu oran Haziran sonunda yüzde 49,4 düzeyinde bulunuyordu. Haziran sonu prestijiyle yabancı yatırımcıların Türkiye’deki finansal varlıkları, 1 trilyon 585 milyar 953 milyon lira düzeyinde iken Eylül sonuna gelindiğinde yüzde 64 artış gösterdi.
Bu makale birinci olarak Ekonomim üzerinde yayımlanmıştır.
