BNB Paribas’nın Türkiye ile ilgili notunda olağanlaşmanın piyasa aktörleri ortasında Türkiye’ye yönelik inancı yine tesis ettiğine vurgu yapıldı.
Bankanın raporunda iktisat siyasetinin normalleşmesinin (para siyasetinin sıkılaştırılması ve bir ölçü mali kısıtlama) yatırımcılar ve derecelendirme kuruluşları ortasında itimadı tekrar inşa ettiğine dikkat çekildi.
Raporda “Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’ndaki (TCMB) yeni takımın, iktisat siyasetinde radikal bir değişiklik yapılmasına dair Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı ikna etme isteği ve mahareti, yaz boyunca yabancı yatırımcılar ortasında itimadı artırdı. Türk Lirası dolar karşısında daha istikrarlı ve risk primleri geriliyor” sözleri kullanıldı.
Raporda Türkiye iktisadına dair ayrıntılar 4 başlık altında toparlandı.
Normalleşmenin iktisat siyasetinde anahtar söz olduğunun tabir edildiği raporda, buna rağmen olağanlaşmanın vakit alacağı ve Mehmet Şimşek’in tabiriyle yatırımcıların “sabırlı” olmasının gerekeceği yazıldı.
Fitch ve S&P’in kredi notunun görünümünü negatiften durağana revize etmekle yetindiği hatırlatıldı.
Rapora nazaran, olağanlaşmanın vakit almasının iki sebebi var: Birinci olarak, gerçek faize dönüş süreci öne çıkarken, ikinci olarak para siyasetinin sıkılaştırılmasına, büyümede yavaşlama ve sonlu kalsa da kredi risklerinde artış dikkat çekiyor.
Raporda Türk iktisadının şu ana kadar, Türk lirasının 2. çeyrekteki kıymet kaybının bir sonucu olarak enflasyondaki hızlanmaya karşın epeyce dirençli kaldığına dikkat çekildi.
Yurtiçi kredilerdeki yavaşlamaya karşın büyümede ise gerekli dengelenmenin sağlanamadığı belirtildi.
“Bütçede hudutlu bozulma”
Raporda “Seçim öncesinde, Döviz rezervlerindeki tansiyon nedeniyle açıkların daha da berbatlaşması beklentisi gerçek bir tasa kaynağıydı. Yaz boyunca yaşanan gelişmeler biraz daha inanç vericiydi” sözleri kullanıldı.
Bankanın raporunda bütçedeki mevcut açığı, vergi gelirlerindeki keskin artış ve Şimşek’in Temmuz başında aldığı önlemlerle açıklandı.
Dolarizasyon problemi
Turizm gelirlerine karşın cari açığın ölçülü olduğuna dikkat çekilen raporda “Petrol fiyatlarının 2022 ortası ile 2023 ortası ortasında düşmesi sayesinde petrol faturası yaklaşık 14 milyar ABD doları azaldı. Lakin klasik olarak enflasyona karşı inançlı liman vazifesi gören altının net ithalatı 30 milyar dolara ulaştı ve bu kalem 2022 yılı sonunda dengelendi” tabirleri kullanıldı.
Dolarizasyon ile ilgili ise raporda “Finansal istikrar için zıt dolarizasyon gereklidir. Şimdiye kadar hükümet, bireyleri ve şirketleri döviz ve lira mevduatlarını lira cinsinden hesaplara aktarmaya teşvik ediyordu, bu da onları döviz kurundaki bedel kaybına karşı müdafaayı garanti ediyordu. Şu anda risk mevduatların tekrar dolarizasyonu ve hasebiyle enflasyonun yüksek kalması ve döviz kurunun kıymet kaybetmeye devam etmesi durumunda döviz rezervleri üzerinde baskı oluşması. Burada da muvaffakiyet tekrar bankaların dayanağıyla enflasyonla çaba stratejisine bağlı” değerlendirmeleri yer aldı.
