Bank of America (BofA) stratejistleri, ABD tahvil piyasasıyla ilgili ülkenin kuruluşundan bu yana uzanan datalara dayanarak yaptıkları tahlillerinde son üç yıldaki üzere uzun bir kayıp periyodunun daha evvel hiç yaşanmadığını belirtti.
ABD tahvil piyasasında görülen satış dalgası enflasyon şoku ve akabinde verilen sıkılaşma yansısının yarattığı ortamda daha da ağırlaştı. Kelam konusu satış dalgası ABD’de bu yıl Silicon Valley Bank ve başka üç bölgesel bankayı batıracak kadar şiddetliydi.
Tahvil piyasasında yaşananlar tıpkı vakitte Wall Street’te ABD hükümetinin mali durumunun giderek daha kırılgan hale gelmesinden duyulan kaygının de yansıması olarak dikkat çekti.
ABD tarihine bakıldığında büyük açıklar, Fed’in faizleri sıfıra sabitlediğinde ve on milyarlarca dolar pahasında Hazine tahvili satın aldığında kamuoyunun gündeminde birinci sıralara çıkmıyordu. Tahvil getirilerinin geldiği düzey dikkate alındığında bu bahiste mevcut durumun ABD için güçlü olduğu bedellendiriliyor.
ABD’de yatırımcılar borçlanmak için iskonto talep ediyor. Bu durum Fed’in piyasadan ani çıkışıyla daha da güçlendi.
Fed’in tahvil alım programı olarak bilinen niceliksel genişleme, yetkililerin enflasyonla çabayı birinci sıraya alması münasebetiyle savunulamaz hale gelmişti.
Brezilya, Çin, Japonya, Suudi Arabistan ve öteki ülkelerdeki merkez bankaları da ABD tahvil alımlarını durdurdu. Birtakım durumlarda ise direkt satış yoluna gittiler.
Bu durum Wall Street aktörlerini piyasada temel belirleyici durumuna getirdi.
Söz konusu durum Washington’un getirileri bu kadar yükselten bir maliye siyaseti izleyerek Amerika’daki şirketleri ve tüketicileri daha da zorladığına da işaret etti. Birçok analist bu süreçte iktisadın sancılı bir resesyona sürüklenebileceğinden kaygı ediyor.
Tahvil piyasasındaki çöküş ile ilgili piyasada yapılan karşılaştırmalardan biri dot-com çöküşü sırasında pay senetlerinde yaşanan erime. Her iki durumda da kayıplar neredeyse yüzde 50’ye ulaştı.
Bir öbür referans ise geçtiğimiz çeyrekte bir noktada getirilerdeki artışın 1987 Borsa çöküşünü takip eden artıştan bu yana görülen en büyük artış olması.
Satış dalgası, çok daha az ölçüde de olsa bu sefer pay senetlerine de yansımaya başladı. Dolar öteki para ünitelerinin birden fazla karşısında yükselirken şirket tahvilleri de kıymet kaybetti. Yaz boyunca daha geniş ekonomik güçlerden büyük ölçüde etkilenmeyen petrol bile geçen hafta tahvil piyasası girdabına kapıldı.
Wall Street’te analistlere nazaran bu durumu daha da şok edici kılan şey, tahvil piyasasında Fed’in yıllar süren istikrarını bozmuş olması. Gösterge tahvil getirilerinin günden güne, yıldan yıla yüzde 2 civarında seyrettiği bu koma hali, yeni olağan olarak bilinir hale gelmişti. ABD ve dünyanın geri kalanının birçok 2008 finansal krizinin akabinde düşük büyüme ve düşük enflasyon periyoduna girmişti, bu nedenle düşük faizler mantıklıydı.
