ABD’de Mortgage Bankacıları Birliği (MBA), Ulusal Emlakçılar Birliği (NAR) ve Ulusal Konut İnşaatçıları Birliği (NAHB) konut bölümüyle ilgili telaşlarını iletmek gayesiyle Fed Lideri Jerome Powell’a yönelik mektup kaleme aldı.
Fed’in faiz siyasetine ait devam eden piyasa belirsizliğinin son devirdeki faiz artışlarına ve oynaklığa katkıda bulunduğuna işaret edilen mektupta, bu durumun emlak piyasasında kahırlara neden olduğu aktarıldı.
Mektupta, mortgage (konut kredisi) faiz oranlarının 23 yılın en yüksek düzeyine ulaştığı anımsatılarak, mortgage müracaatlarının ise 1996’dan bu yana en düşük düzeye gerilediği kaydedildi.
“Faiz artışlarının suratı acı verici”
Faiz artışlarının suratı ve büyüklüğünün ve bunun sonucunda kesimdeki bozulmanın “acı verici” ve “benzeri görülmemiş” olarak nitelendirildiği mektupta, “Bugün 30 yıllık mortgage faizleri ile 10 yıllık Hazine tahvili getirisi ortasındaki fark tarihin en yüksek düzeylerinde ve bu da Fed’in nereye gittiğine dair derin bir belirsizliğin sinyalini veriyor” değerlendirmesinde bulunuldu.
Mektupta, Fed’in piyasaya “daha fazla faiz artırımını düşünmediği” ve “konut finansmanı piyasası istikrara kavuşana ve mortgage ile tahvil faizleri ortasındaki fark normalleşene kadar mortgage dayanaklı menkul değerleri satmayacağı” açıklamalarını yapması talep edildi.
Bu adımların piyasaya Fed’in faiz oranlarının seyri ve mortgage dayanaklı menkul değer portföyüne ait planları hakkında daha fazla netlik sağlayacağı ve yatırımcılar için oynaklığı azaltacağı belirtilen mektupta, iktisatta kaçınılmaya çalışılan “sert inişin” hızlandırılmamasını sağlamak emeliyle Fed’e bu adımları atma davetinde bulunuldu.
Barınma maliyetindeki artışa dikkat çekildi
Mektupta, daha fazla faiz artırımının ekonomik büyümeye yönelik daha geniş riskler oluşturarak resesyon mümkünlüğünü ve boyutunu artırdığı tabir edildi.
Son aylarda enflasyonun önde gelen itici güçlerinden birinin barınma maliyetlerindeki artışlar olduğuna dikkati çekilen mektupta, Ağustos’ta tüketici fiyatlarının yüzde 3,7 artarken barınma maliyetlerindeki artışın yüzde 7,3 olduğu hatırlatıldı. Mektupta, temmuz ayında tüketici fiyatlarındaki artışın da yüzde 90’ının barınma enflasyonundan kaynaklandığı bildirildi.
Barınma maliyetlerini denetim altına almak ve daha geniş enflasyon çabasına yardımcı olmak için en tesirli yaklaşımın, ulaşılabilir, uygun fiyatlı konutların inşasını kolaylaştırmak olduğu belirtilen mektupta, faiz oranlarının daha fazla artmasının konut inşaatını sonlandırarak, arzı şiddetlendirerek ve milyonlarca hanehalkını konut sahibi olma amacından uzaklaştırarak bu ekonomik gayesi daha da sıkıntı hale getirdiği aktarıldı.
ABD’de yüksek enflasyon karşısında geçen yıl varlık alım operasyonunu tamamlayarak faiz artırımlarına başlayan Fed, geçen yılın mart ayından bu yana siyaset faizini toplam 525 baz puan artırmış ve 22 yılın en yüksek düzeyi olan yüzde 5,25-5,50 aralığına çıkarmıştı.
